Bruksela, 30 maja 2022r.

Przed inwazją rosyjską 75 % ukraińskiej produkcji zbóż było eksportowanych, generując 20 % krajowych rocznych przychodów z wywozu. Przed wojną ukraińskie porty czarnomorskie odpowiadały za 90 % eksportu zbóż i nasion oleistych. Około jedna trzecia wywozu jest przeznaczona odpowiednio do Europy, Chin i Afryki.

Po inwazji na Ukrainę i blokadzie ukraińskich portów ukraińske zboże i inne produkty rolne nie mogą już docierać do swoich miejsc przeznaczenia. Sytuacja zagraża globalnemu bezpieczeństwu żywnościowemu i istnieje pilna potrzeba ustanowienia alternatywnych szlaków logistycznych z wykorzystaniem wszystkich odpowiednich rodzajów transportu.

Rosja świadomie destabilizuje światowe rynki dostaw żywności, tak, jak wcześniej zdestabilizowała rynki energetyczne, zwłaszcza w zakresie dostaw gazu. Potrzebna jest pomoc Ukrainie w eksporcie produktów rolnych, by przezwyciężyć zagrożenia dla globalnego bezpieczeństwa żywności.

Tysiące wagonów i ciężarówek czeka na odprawę po stronie ukraińskiej. Średni obecny czas oczekiwania na wagony wynosi 16 dni, a na niektórych granicach – do 30 dni. Do wyzwań należą m.in. różne szerokości torów: Ukraińskie wagony nie są kompatybilne z większością sieci kolejowej UE, w związku z czym większość towarów musi zostać przeładowana na samochody ciężarowe lub wagony, które pasują do standardowej skrajni UE. Proces ten jest czasochłonny, a obiekty przeładunkowe wzdłuż granic są ograniczone.

W celu usunięcia tych przeszkód i ustanowienia korytarzy solidarnościowych Komisja, wraz z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami, będzie pracować nad następującymi działaniami priorytetowymi w perspektywie krótkoterminowej:

- Dodatkowy tabor towarowy, statki i samochody ciężarowe;

- Przepustowość sieci transportowych i terminali przeładunkowych: Należy nadać priorytet ukraińskim wywozowym przewozom rolnym, a zarządcy infrastruktury powinni udostępnić przydziały czasu na start lub lądowanie na potrzeby tego wywozu;

- Operacje celne i inne inspekcje: Komisja wzywa organy krajowe do stosowania maksymalnej elastyczności i zapewnienia odpowiedniego personelu w celu przyspieszenia procedur na przejściach granicznych.

- Składowanie towarów na terytorium UE: Komisja dokona oceny dostępnej pojemności magazynowej w UE i skoordynuje działania z państwami członkowskimi, aby pomóc w zapewnieniu większych możliwości czasowego składowania ukraińskiego wywozu.

źródło: KE