23 maja 2023 r.,

posłowie do Parlamentu Europejskiego jednogłośnie przyjęli projekt nowych przepisów mających na celu przyspieszenie procesu zajmowania mienia przestępczego w całej Unii Europejskiej. Ta inicjatywa ma na celu zapewnienie większej efektywności w walce z przestępczością oraz umożliwienie szybszego przywracania sprawiedliwości ofiarom.

Nowe zasady obejmują nie tylko zamrażanie mienia przestępczego, ale także nielegalny handel materiałami nuklearnymi oraz przestępstwa podlegające jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Karnego. Wprowadzenie tych przepisów ma na celu lepszą identyfikację mienia przestępczego oraz zapewnienie niepodważalnych sankcji wobec państw trzecich.

Dotychczasowe dane pokazują, że jedynie 2,2% uzysków z przestępstw było zamrażanych w latach 2010–2014 w UE, a jedynie 1,1% było konfiskowanych. Nowe przepisy dotyczące zamrażania mienia przestępczego mają na celu zapewnienie szybkich i efektywnych operacji w całej UE oraz przyspieszenie wypłaty odszkodowań dla ofiar.

Nowa dyrektywa obejmie również nielegalny handel bronią palną, przestępstwa popełniane w ramach organizacji przestępczych oraz naruszanie sankcji UE. Dodatkowo, posłowie proponują uwzględnienie nielegalnego handlu materiałami nuklearnymi, przestępstw podlegających jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Karnego, nielegalnego przejmowania statków i samolotów oraz sabotażu.

Uzgodniony tekst nowej dyrektywy zamykać będzie luki prawne, umożliwiając szybkie zamrażanie mienia za pomocą tymczasowych środków awaryjnych, jeśli będzie to konieczne. Propozycja ta ma również na celu zwalczanie unikania konfiskaty przy pomocy osób trzecich oraz umożliwienie konfiskaty w określonych przypadkach, gdy wydanie wyroku jest niemożliwe, na przykład w przypadku choroby lub śmierci podejrzanego.

Aby zwiększyć efektywność śledztw transgranicznych, nowe przepisy harmonizują uprawnienia biur odzyskiwania mienia utworzonych przez państwa członkowskie, umożliwiając im dostęp do niezbędnych informacji, takich jak rejestry właścicieli rzeczywistych, informacje o papierach wartościowych i walutach, dane celne oraz roczne sprawozdania finansowe firm. Dodatkowo, państwa członkowskie będą zobowiązane do utworzenia dedykowanych biur do zarządzania skonfiskowanym mieniem, w celu zapobiegania degradacji tego mienia.

Posłowie do Parlamentu Europejskiego dążą również do zapewnienia, że ofiary przestępstw otrzymają odszkodowanie przed konfiskatą, szczególnie w przypadku spraw transgranicznych. Ponadto, nowe przepisy umożliwią wykorzystanie skonfiskowanego mienia w celach społecznych lub o charakterze publicznym, co pozwoli na korzystne społecznie wykorzystanie skonfiskowanego mienia.

Niedostateczne dotychczasowe wyniki zamrażania i konfiskaty mienia przestępczego, gdzie tylko 2,2% uzysków z przestępstw było zamrożonych w UE w latach 2010–2014, skłoniły Parlament Europejski do wezwania do harmonizacji UE w zakresie odzyskiwania mienia i konfiskaty. Komisja Europejska zaproponowała w Strategii UE w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej (2021–2025) wzmocnienie tych zasad.

Ostatnie kompleksowe sankcje UE wobec Rosji po inwazji na Ukrainę wyraźnie pokazały potrzebę bardziej rygorystycznego stosowania sankcji i lepszego monitorowania mienia. Oprócz projektu nowych przepisów dotyczących zamrażania i konfiskaty mienia przestępczego, posłowie pracują również nad ustawą harmonizującą definicje i kary za naruszenia sankcji.

źródło: Parlament Europejski