Bruksela, 12 września 2024r.

ENVI przeprowadziła wymianę poglądów z Komisją na temat funkcjonowania prawodawstwa przyjętego podczas poprzednich kadencji, takiego jak rozporządzenie w sprawie zmiany użytkowania gruntów (LULUCF), europejskiego prawa klimatycznego, system handlu uprawnieniami do emisji (ETS), rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego (ESR).

Komisja przedstawiła raport oceniający funkcjonowanie rozporządzenia w sprawie LULUCF. Ponieważ grunty rolne i leśne zajmują ponad trzy czwarte terytorium UE, sektor użytkowania gruntów oferuje znaczne możliwości sekwestracji dwutlenku węgla i redukcji emisji. 

Podstawowa konkluzja sprawozdania KE jest prosta: narzucone w rozporządzeniu cele pochłaniania dla sektora LULUCF nie zostaną zrealizowane do roku 2030, ponieważ „spada tendencja pochłaniania w tym sektorze”;

Nie jest to  żadnym zaskoczeniem: Grupa EKR od początku zwracała uwagę, że projektowany potencjał pochłaniania w tym sektorze w wysokości jest przeszacowany i nierealistyczny. W niewielkim tylko stopniu uwzględniał czynnik starzenia się lasów, kondycji drzew w poszczególnych krajach i regionach czy klęsk żywiołowych.

Okazuje się zatem, że KE potrzebowała dodatkowego roku analiz, aby dojść do tych samych wniosków, o których Prawo i Sprawiedliwość mówiło od początku. Rewizja LULUCF nie uwzględnia potencjału każdego z państw członkowskich w zakresie możliwego wkładu w pochłanianie przez sektor gruntów, tym samym nie bierze pod uwagę ani aktualnych prognoz państw dotyczących pochłaniania przez lasy, ani różnorodnych warunków geograficznych, czy też zachodzącego procesu starzenia się lasów, co jest związane ze zmniejszającym się potencjałem pochłaniania.

Ponadto należy zwrócić uwagę, że narzucone cele krajowe pochłaniania CO2 są rozłożone nieproporcjonalnie między poszczególnymi państwami członkowskimi. Polska jest obciążana znacznym wzrostem koniecznego do osiągnięcia poziomu pochłaniania (zwiększenie celu z 26,0 mln t ekwiwalentu CO2 do 38,1 mln ton ekwiwalentu CO2 w 2030 r.) a w przypadku innych państw cele zostały obniżone w porównaniu do obecnie funkcjonującego okresu rozliczeniowego, co czyni rozwiązanie niesprawiedliwym (np. Portugalia cel niższy o 9,4 Mt, Francja -  8,9 Mt, Czechy - o 5,1 Mt, Słowenia - o 3,7 Mt, Finlandia - o 3,046 Mt).

Zwracaliśmy również uwagę na szczególnie na konsekwencje Rozporządzenia dla rolnictwa. Brakuje rzetelnej oceny skutków znowelizowanej regulacji na sektor rolno-spożywczy w całej UE. W wyniku nowelizacji rozporządzenia pod szczególną presją znajduje się sektor hodowlany, zwłaszcza sektory bydła i wieprzowiny, które już dzisiaj są szczególnie dotknięte kryzysem, m.in., ze względu na wzrosty cen pasz dla zwierząt.