Bruksela, 22 kwietnia 2021 r.
Komisje EMPL i FEMM* zorganizowały wspólne wysłuchanie w sprawie wniosku Komisji dotyczącego dyrektywy*** w sprawie przejrzystości wynagrodzeń.
Prawo do równej płacy kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości jest jedną z podstawowych zasad UE. Wymóg zapewnienia równości wynagrodzeń określono w dyrektywie 2006/54 / E. Pomimo ram prawnych skuteczne wdrożenie i egzekwowanie tej zasady w praktyce nadal pozostaje wyzwaniem dla państw wspólnoty. Różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn w UE wynosi około 14%.*** Właściwym i pożądanym kierunkiem starań jest wzmacnianie zabiegów państw członkowskich dla dobrej jakości i równości płac. Sprawiedliwość jest kluczową wartością w budowaniu zaufania i stabilnych relacji.
Wdrażanie przemian angażować powinno nie tylko pracodawców ale i państwa członkowskie. Wypracowanie takich narzędzi, które pozwolą wspierać kobiety w aktywności zawodowej jest kluczowe (np. fundusz urlopu macierzyńskiego, możliwość pracy z domu, stosowanie dobrych praktyk, tworzenia narzędzi wsparcia dla kobiet, czy ich obecność w związkach zawodowych...).
Podczas debaty wskazywano na niejasności, jakie zawiera dyrektywa. W zakresie możliwej nadmiernej biurokracji, bezpieczeństwa i ochrony danych osobowych, czy braku konkretnych zapisów w jaki sposób miałaby być ustalana płaca za pracę o tej samej wartości - nie ma konkretnych rozwiązań. Różnice płacowe na niekorzyść kobiet są faktem. Dyrektywy powinna proponować takie środki, dzięki którym skorzystają wszystkie kobiety, szczególnie w obliczu kryzysu. Obecny jej kształt nie odpowiada na te potrzeby.
Szereg różnych rozbudzonych oczekiwań, trudno jest zmierzyć i przełożyć na czytelne efekty. Wdrożenie dyrektywy w obecnym kształcie może okazać się „szokiem” dla przedsiębiorstw, co przyczyni się do delokalizacji firm do państw, gdzie dyrektywa będzie miała lżejsze uwarunkowania. Należy wdrażać instrumenty realistyczne, a nie opierać się na utopii.
Mogłoby się wydawać, że obecny kształt dyrektywy wymierzony jest w pracodawców, gdyż oni (według jej zapisów) ponoszą koszty zmian. Ta kwestia budzi wiele wątpliwości i wymaga dopracowania.
* EMPL- Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych , FEMM- Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia
** 4 marca 2021 r. Komisja Europejska opublikowała „Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń za taką samą pracę lub pracę równej wartości dla kobiet i mężczyzn poprzez przejrzystość i egzekwowanie płac mechanizmy ”.
*** statystycznie oznacza to pracę kobiet w wymiarze około 50 dni w roku jako nieodpłatna mając na uwadze te same kondycje względem mężczyzn